Jakie są różnice między spawaniem a lutowaniem?

Różnice między spawaniem a lutowaniem – dowiedz się która metoda będzie dla ciebie odpowiednia!

Lutowanie to nic innego jak łączenie elementów metalowych w sposób trwały. Można by rzec, że spawanie polega na tym samym, prawda? W obu przecież przypadkach następuje nagrzanie miejsc łączenia i ich stopienie. Jednakże, lutowanie i spawanie to jednak dwie inne metody pracy, które przeznaczone są do nieco innych projektów czy materiałów. Co więcej, sposób łączenia surowców także od siebie odbiega, dlatego nie zawsze możemy wykonać połączenie spawane, tak jak i nie zawsze wypada robić lut.

Jednakże, bardzo często te dwie metody się uzupełniają, gdyż umożliwiają obróbkę materiału w zależności od naszych oczekiwań i od możliwości danego surowca. Dodatkowo warto wiedzieć czym się różnią te metody, gdyż w przypadku nieprawidłowego łączenia stracimy nie tylko blachę, ale też czas jaki poświęciliśmy na obróbkę. Dlatego zanim wybierzesz spoiwo, kupisz drut, czy też wyposażysz się w odpowiedni lut, warto dowiedzieć się więcej o tych dwóch procesach.

W dzisiejszym artykule omówimy zarówno lutowanie jak i spawanie, przedstawimy różne rodzaje lutowania, a także pomożemy wam w zrozumieniu tego jaką lutownicę wybrać czy też omówimy jakie są najlepsze stacje lutownicze bądź po prostu warianty ręczne. Dodatkowo omówimy sobie różne typy lutownic, w tym te wykorzystujące gaz, jak i te zdominowane przez elektronikę, a także przedstawimy różnice między lutowaniem i spawaniem. 

Lutowanie miękkie i twarde – Rodzaje lutowania 

Zanim opowiemy jednak o różnicach pomiędzy lutowaniem i spawaniem, warto najpierw dowiedzieć się co nieco o lutowaniu i o tym jak ta metoda obróbki surowców jest wykorzystywana w naszym życiu. Otóż bardzo często widzimy specjalne lutownice, które są elektryczne i gwarantują nam dosyć niską maksymalną temperaturę pracy. Takiego rodzaju sprzęt jest dostosowany do tak zwanego lutowania miękkiego. 

Ten typ lutowania to nic innego jak praca z materiałami, gdzie temperatura topnienia jest na bardzo niskim poziomie – to jest do 450 stopni Celsjusza. Przykładowymi surowcami, których temperatura topnienia nie przekracza podanej wartości są cyna, ołów czy cynk. 

Drugim rodzajem lutowania jest lutowanie twarde. To nic innego jak lutowanie materiałów o znacznie wyższej temperaturze topnienia. Mowa tutaj o brązie, mosiądzu, srebrze, złocie, miedzi, a także stali nierdzewnej, niklu czy żelazie. Tego typu lutowanie wykorzystywane jest do pracy z materiałami, gdzie potrzebna jest temperatura topnienia na poziomie od 600 do nawet 1600-1700 stopni Celsjusza. Zamiast jednak klasycznego typu lutownicy, często stosuje się tutaj palnik gazowy. Oferuje on znacznie wyższe temperatury maksymalne, a więc i możliwość obróbki bardziej wymagających termicznie materiałów.

Jeśli chodzi o dosyć problematyczny, lecz bardzo popularny surowiec – aluminium – to istnieje możliwość obróbki tego materiału za pomocą lutownicy. Aby ten materiał stopić, to potrzebujemy 660 stopni Celsjusza w przypadku czystego materiału. Wydaje się to niewiele, lecz z uwagi na dodatkową warstwę tlenkową samoczynnie tworzącą się nad powierzchnią materiału lutowanie jest znacznie trudniejsze. Z tego względu nie jest to rekomendowane rozwiązanie z uwagi na to, że potrzebny jest specjalistyczny topnik. Ponadto, grot takiej lutownicy musi być masywny, a sam proces może łatwo go uszkodzić. 

Na czym polega lutowanie gazowe i elektryczne? 

Sam podział na lutowanie miękkie i twarde powinien być wystarczający do zrozumienia sposobu, w jaki te urządzenia działają. Niemniej jednak warto też zauważyć, że te rodzaje lutowania wykorzystują całkowicie inne produkty, które też charakteryzują się znacznie innymi właściwościami. Lutowanie gazowe to lutowanie za pomocą specjalnego palnika. Natomiast lutowanie elektryczne oferuje bardziej klasyczne podejście do tego typu łączenia elementów.

Mianowicie w lutowaniu elektrycznym wykorzystuje się urządzenia, których końcówka lutownicza, w połączeniu z odpowiednim materiałem, nagrzewa się do tego stopnia, że jesteśmy w stanie bez najmniejszych problemów zespolić dwa elementy w jeden. Bardzo często stosuje się tu specjalne luty, które pozwalają na szybkie połączenie różnorodnych elementów.

Jaka jest różnica pomiędzy lutownicą elektryczną i gazową?

Jak jednak wygląda sytuacja w użytkowaniu tych lutownic? Otóż elektryczne spawarki są bardzo często wykorzystywane do bardzo precyzyjnej pracy. Jest to, rzecz jasna, spowodowane konstrukcją urządzenia, gdzie końcówka spawalnicza pozwala na pracę z niezwykle malutkimi elementami. Jeśli więc potrzebujemy przygotować cienki lut na płytce arduino bądź też chcemy połączyć przerwany przewód, to w takim razie lutownica elektryczna jest rozwiązaniem idealnym.

Niemniej jednak jeśli będziemy pracować z bardziej wymagającymi pod względem temperatury topnienia materiałami, to w takim razie znacznie lepszym wyborem będzie lutownica gazowa. Ta oferuje nam maksymalną temperaturę pracy na poziomie nawet 1600-1800 stopni Celsjusza.

Gazowe lutownice oferują nam świetne możliwości jeśli chodzi o lutowanie materiałów, gdzie precyzja i dokładność nie jest najważniejsza, a liczy się skuteczne połączenie dwóch elementów. Warto jednak odnotować, że jeśli nie wiesz jaką lutownicę gazową wybrać, to łatwo się pomylić i kupić niewłaściwe urządzenie. A takich na rynku jest całkiem sporo, gdzie regulacja jest niezwykle ograniczona, a kwestie bezpieczeństwa są potraktowane po macoszemu.

Spawanie i lutowanie – kiedy wybrać którą metodę

Jak widzimy, lutowanie może być wykorzystane w tak naprawdę wielu różnych sytuacjach. Warianty elektryczne posłużą nam do przygotowania odpowiednich lutów na niewielkich wielkościach, natomiast lutownice gazowe idealnie się sprawdzą na większej powierzchni, gdzie temperatura topnienia jest znacznie wyższa. Co jeśli potrzebna jest nam wysoka precyzja pracy, ale jednocześnie potrzebujemy urządzenia oferującego wysoką temperaturę pracy? W takiej sytuacji rozwiązaniem idealnym okaże się spawanie.

Różnice między spawaniem a lutowaniem

Pierwszą ważną różnicą, która w wielu przypadkach jest kluczowa dla użytkowników, jest sposób, w jaki dwa materiały się ze sobą łączą. Bardzo często w lutowaniu dochodzi wyłącznie do stopienia elementu łączącego, czyli specjalnego spoiwa, które ma za zadanie połączyć jeden element z drugim. Natomiast spawanie to stapianie łączonych metali tak, aby się one zespoliły. I choć w obu przypadkach dochodzi do topnienia elementów, to jednak samo łączenie wygląda inaczej, a także istnieje wiele różnic estetycznych i wytrzymałościowych, a także innych właściwości. 

Wiązanie elementów w przypadku lutowania polega na wykorzystaniu trzeciego elementu, gdyż bardzo często temperatura nie jest wystarczająco duża. Ponadto w ten sposób możemy przygotować bardzo estetyczne połączenie, tak zwany lut. Natomiast w przypadku spawanie nie potrzebny jest nam trzeci element, gdyż tutaj dochodzi do wiązania materiałów na poziomie atomowych, dzięki czemu materiał jest idealnie połączony. Niemniej jednak powstała spoina nie jest tak estetyczna, jej kształt jest nieregularny, a także gruby. Jeśli więc jego miejsce jest widoczne, bardzo często trzeba dodatkowo poświęcić czas na jego wykończenie czy też zamaskowanie.

Kolejną różnicą między spawaniem a lutowaniem jest nasze bezpieczeństwo. Z uwagi na charakterystykę pracę i ilość wytwarzanych niebezpiecznych dla naszego zdrowia substancji chemicznych, spawanie wymaga od nas stosowania odpowiedniego sprzętu zabezpieczającego. Mowa tutaj przede wszystkim o przyłbicy. Lutowanie nie jest tak wymagające pod względem odzieży ochronnej – nawet w przypadku użytkowania wariantu gazowego. Tutaj jedynie możemy wyposażyć się w rękawice ochronne. 

Spawanie i lutowanie mogą być jednak stosowane zamiennie – w zależności od oczekiwań 

W obu przypadkach wykorzystujemy wysoką temperaturę do łączenia elementów, to nie ulega wątpliwości. Zarówno lutowanie jak i spawanie wymaga, aby spoiwo stopniało, aby w formie płynnej umożliwiło połączenie. W ten sposób powstaje spoina w przypadku spawania i lut w przypadku lutowania.

Dodatkowo pamiętajmy, że obie metody są niezwykle skuteczne. Musimy po prostu zadbać o prawidłowe przygotowanie spawanego bądź lutowanego materiału. Dodatkowo nawet jeśli nie wiemy jaką spawarkę inwertorową wybrać czy też zastanawiamy się czy spawarka do plastiku jest w ogóle możliwa do zakupu, to warto przede wszystkim zapoznać się z poradnikami, gdzie eksperci wskażą nam jaka będzie odpowiednia spawarka inwertorowa do 1000 zł czy też lutownica do 200, 400 czy nawet i 600 złotych. Pomoże to w znalezieniu rozwiązania oferującego jak najlepsze parametry do naszych wymagań. 

Teraz wiesz jaka jest różnica i kiedy lutowanie się przyda, a kiedy odpowiednią metodą będzie spawanie! 

Spawarki i lutownice to urządzenia, które bez wątpienia przydadzą się u każdego mechanika czy nawet majsterkowicza. Pozwolą nam łączenie różnorodnych elementów. Z uwagi jednak na ich inną charakterystykę pracy i inne właściwości, kluczowe jest użytkowanie poszczególnych narzędzi we właściwych zadaniach. W ten sposób zadbamy o prawidłowe wykonanie każdego projektu.

Pamiętaj, że proces spawalniczy lub lutowniczy musi przebiegać w odpowiedni sposób!

Nieważne czy wybierzemy najlepszą spawarkę migomat czy też lutownicę ze stacją bądź wariant gazowy – jeśli nie będziemy stosować się do zaleceń ekspertów, nawet proste zadanie z lutowania czy spawania może okazać się dla nas zbyt wymagające bądź po prostu uszkodzimy powierzchnię nad którą pracujemy.